Tamir ve bakım işlerinin en olmazsa olmazlarından bir tanesi el aletleri takımıdır. El aletleri takımı ifadesi çok genel bir ifade olduğu için sektörüne göre yada yapılacak olan işlere göre el aletleri takımının içindeki aletler değişiklik gösterebilirler. Ancak genel olarak bazı el aletleri vardır ki neredeyse bütün el aletleri takımlarında bulunması gerekmektedir. Bu el aletleri en çok ve en yaygın olan el aletleridir denilebilir. Bir el aleti takımında genel olarak hangi el aletleri vardır maddeler halinde inceleyelim.
El aleti denildiğinde akla ilk gelen aletlerden birisidir. Penseler herhangi bir parçayı bulundukları yerden çekerek çıkarma işinde kullanılabileceği gibi çok güç gerektirmeyen ve kolayca sökme yada sıkıştırma işlemlerinde tercih edilebilecek olan aletlerdir. Penseler, ayrıca çenelerinin orta kısmında bulunan yarı keskin bölüm ile de plastik kaplı kabloları sıyırmak için de kullanılırlar.
Penseler kullanım amaçlarına göre birçok çeşitleri vardır. Yan keski, kargaburun, kerpeten gibi el aletleri de pense grubuna girmektedir. Penseler işlev çeşitliliklerinin yanı sıra boyutlarına göre de sınıflandırılabilir. Sürekli olarak ya da genellikle ihtiyaç duyduğunuz pense boyutunu el aletleri takımına eklenmesi doğru bir adımdır.
El aleti denildiğinde penseler gibi akla ilk gelen aletlerden bir tanesi de tornavidalardır. Tornavidalar halk arasında genellikle yıldız ve düz tornavida olarak bilinse de servis ve tamirhanelerde bunlardan çok daha fazlası vardır ki lokma uçlu tornavidaları bunlara örnek olarak verebiliriz.
Tornavidalar en basit olarak tekli olarak bulunmaktadır. Ancak gelişen üretim teknolojisi ve teknikleri sayesinde tornavidalar değişken üçlü olarak bir takım halinde de satılmaktadır. Tek bir sapa takmalı ve çıkarmalı olacak şekilde tasarlanmış olan tornavidalar alet çantalarında hem az kaplayan hem de pratik çözümler üreten el aletlerinden bir tanesidir.
Tornavidalar boyutlarına göre de büyük bir çeşitliliğe sahiptir. Küçük boyutlu tornavidalar özellikle cep telefonu, tablet, bilgisayar gibi tamir servislerinde kullanılırken büyük boyutlu tornavidalar daha tesisat ve oto tamir ustaları tarafından kullanılmaktadır.
Düz, yıldız, lokma uçlu tornavidaların yanı sıra özellile elektrik işleri için kullanılan ve kontrol kalemi olarak bilinen el aletini de yine bu kategori dahilinde söyleyebiliriz. El aletleri arasında kullanım alanlarına göre son zamanlarda en çok kullanılan tornavidalar arasında değişkenli uçlu ve her iki ucu da işlevsel olarak kullanılabilen tornavidalar vardır. Bu tornavidaların değişken uçlarının bir ucu yıldız tornavida iken diğer ucu düz tornavida olarak rahatlıkla kullanılmaktadır. Düz tornavidalara göre daha işlevsel ve pratik olan bu tornavidaların kullanımında biraz dikkat etmek gerekir. Özellikle uçlarını takıldığı yuvaların genişlememesi ve sökülüp takılırken dikkat edilmesi gerekir. Aksi takdirde tornavida uçları tornavidanın sapına tam olarak oturmaz ve kullanım esnasında çıkma yada sallanma gibi sorunlar çıkarabilir.
Maket bıçakları yapılacak işe göre her el aleti takımında olması gerekmez ancak ihtiyaç duyulduğu anlar çoğunlukla büyük önem taşıdığı anlar olabilir. Maket bıçakları çok büyük olmayan kesme işlemlerinde rahatlıkla kullanılabilir.Bunun yanı sıra bu el aletleri kazıma yada delme gibi işlerde de kullanılmaktadır.
Herhangi bir dükkan tadilatında camdaki yazıları kazımak için yada duvar kağıdı parçalarını çıkarmak için maket bıçağına ihtiyaç duyulabilir. Maket bıçakları da birçok el aleti gibi farklı ebatlarda olmaktadır. Maket bıçağının kullanımı esnasında oldukça dikkat etmek gerekir. Aksi takdirde küçük yaralanmalar meydana gelebilir. Maket bıçakları hırdavat ve yapı marketlerde bulunabileceği gibi kırtasiyelerden de satın alınabilir.
El aletleri takım çantasında kesici bir aletin olması beklenmedik andaki ihtiyaçları gidermede büyük oranda yardımcı olur. El aletler çantasında maket bıçağı olmasa bile başka herhangi bir kesici aletin olması önemlidir.
Çekiç el aleti çantasının olmazsa olmaz elemanlarından bir tanesidir. Kullanım alanına göre farklı boyutlarda olan çekiçler temel olarak aynı çalışma prensibine bağlıdır. Çekiçler saplarına göre genellikle ağaç ve metal olurlar. Ahşap saplı çekiçler metal saplı çekiçlere oranla daha hafif işlerde kullanılır. Ahşap saplı çekiçler sap ve topuz olmak üzere iki parçadan oluşur. Metal saplı çekiçler de aslında aynı iki parçadan oluşurlar. Ancak topuzun sapına monte edilmesi için kaynak kullanılır. Kaynak işlemi bu iki parçayı bir bütün haline getirilir. Metal saplı çekiçler uzun yıllar sonra aynı şekilde kullanılabilir. Ancak ahşap saplı çekiçlerin sap ve topuz bölümünde zamanla yıpranmalar olacağı için topuz zaman içinde gevşeyebilir. Topuz ile sap kısmına sıkıştırılan bir metal yada ahşap parça yardımıyla bu sorun ortadan kaldırılır.
Montaj işlemlerinin en olmazsa olmazı civata ve vidalardır. Alet takımında farklı civata ve vidalar bulundurmak yapılacak işi kısa sürede bitirmek için çok önemlidir. Gerek duvara herhangi bir tablonun yada duvar saatinin montajı olsun gerekse bir masanın ayağını tamir etme işlemi olsun civata ve vidalar birçok alanda kullanılan malzemelerdir. Dübeller ise özellikle duvar montajları için matkap ile açılan deliğe vidadan önce yerleştirilen ve vidanın sağlıklı bir şekilde duvara tutulması için çekiçle yerleştirilen malzemedir. Dübeller farklı çaplarda olabilir. Matkap ile açılan deliğin çapına uygun dübeli yerleştirmek montajın sağlam bir şekilde yapılması için çok önemlidir. Dübeller genellikle plastik olmasına rağmen nadir de olsa ahşap çeşitleri bulunmaktadır.
Matkap başlı başına takım halinde taşınması gereken bir alettir. Bir alet takımı içinde teknolojik ürünlerden bir tanesidir. Matkaplar en temel çeşit olarak darbeli ve darbesiz olmak üzere iki ayrılırlar. Bunun yanı sıra teknolojinin gelişmesi ile son yıllarda matkaplar şarjlı ve şarjsız olarak da çeşitlendirilebilir.
Matkapların kendi başında bir takım olarak taşınmasının sebebi ise farklı çaptaki matkap uçlarının olmasıdır. Elde edilmesi istenen deliğin çapına göre matkap ucu kullanılır. Birbirinden farklı matkap uçların kaybolmadan muhafaza edilmesi için en iyi saklama yöntemi takım çantasında muhafaza edilmesidir.
Şarjlı tornavidalar montaj işlemleri için en pratik çözüm sağlayan aletlerden bir tanesidir. Manuel tornavidalara oranla kat kat hızlı sonuçlar elde edilen şarjlı tornavidalar tıpkı matkaplar gibi farklı uçlara sahiptir. Hem yıldız hem de düz uçlar olmak üzere ilk olarak ikiye ayrılan şarjlı tornavida uçları sonrasında çaplarına göre çeşitlilik gösterebilir. Genel çalışma şekli matkaplara benzeyen şarjlı tornavidaların yaptıkları işler matkaplar kadar yüksek güç gerektirmediği için matkaplara oranla daha küçük el aletleridir. Bir şarjlı tornavida genellikle iki aküye sahiptir. İki akü olmasının sebebi çalışma esnasında bataryanın bitmesi durumunda yedeğinin kullanılma imkanı sağlamasıdır.
Şarjlı tornavidalar kullanılırken dikkat edilmesi gereken en önemli nokta vidaların çaplarına uygun uçların kullanılmasıdır. En basit bir şekilde örnek vermek gerekirse küçük bir vida için büyük çaplı bir uç kullanmak sağlıklı bir işlem olmaz. Hem vidanın baş kısmının aşınmasına hem de montaj esnasında vidanın yamulmasına neden olabilir.
Şarjlı tornavida kullanımında dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise kullanım esnasında dik bir şekilde tutulması ve aynı pozisyonda vidanın itilmesidir.
Özellikle tamir işlerinde en çok ihtiyaç duyulan aletlerdir. Düz yıldız anahtarlar genelde takım halindedirler ve tamir tezgahı üzerinde numaralarına göre sıra ile ile muhafaza edilirler. Özellikle oto tamirhanelerinin en gerekli parçalarından bir tanesi düz ve yıldız anahtarlardır. Bu aletler herhangi bir elektronik ya da mekanik bir çalışma prensibine dayalı olmadıkları için kullanımları hem basittir hem de kolay kolay bozulabilecek alet değillerdir.
Kurbağacık, İngiliz anahtarı ve boru anahtarları gibi anahtarlar basit bir mekanik çalışma düzeneğine sahiplerdir. Saplarında ya da çene kısımlarında bulunan ayar yüzüğü ya da mili sayesinde sıkıştırılacak ya da gevşetilecek yere göre çapı ayarlanır. Ayarlı anahtarlar dökme demirden üretildikleri için oldukça dayanıklı el aletleridir. Uzun yıllar sorunsuz bir kullanım sağlarken ciddi bir bakım veya onarım gerektirmezler.
